De Hoge Raad heeft een nieuwe lijn gekozen voor de vraag of een aannemer aansprakelijk is als hij bij bouw- of sloopwerkzaamheden schade veroorzaakt aan – bijvoorbeeld – een aangrenzend pand. Ook als een aannemer alle benodigde voorzorgsmaatregelen heeft genomen, en zorgvuldig heeft gebouwd, kan hij toch aansprakelijk zijn als er ‘bij de buren’ schade ontstaat.
Uitgangspunt was tot nu toe dat een aannemer alleen aansprakelijk is voor schade bij derden als de aannemer niet zorgvuldig heeft gehandeld. Als de aannemer de risico’s van tevoren goed heeft onderzocht en voorzorgsmaatregelen heeft genomen, en hij de werkzaamheden zorgvuldig heeft uitgevoerd, dan is de aannemer niet aansprakelijk als er bij de buren tóch schade ontstaat.
De eigenaar van een pand naast de bouwlocatie kan de door hem geleden schade dus niet altijd op de aannemer verhalen. Hij moet aantonen dat de aannemer gezien de risico’s meer onderzoek en meer voorzorgsmaatregelen had moeten nemen. Of dat de aannemer de werkzaamheden zorgvuldiger had moeten uitvoeren
De Hoge Raad ziet dat nu anders: zelfs als de aannemer op alle fronten zorgvuldig is geweest, is hij toch aansprakelijk als er schade optreedt. Op het oog is er geen directe aanleiding voor deze koerswijziging van de Hoge Raad. Wel was al voorafgaand aan het uitvoeren van de werkzaamheden duidelijk dat, ook bij het treffen van voorzorgsmaatregelen en zorgvuldig werken, er een fors risico was dat het naastgelegen pand zou worden beschadigd.
De Hoge Raad wijst in zijn uitspraak op dat de eigenaars van omliggende panden als enige geen voordeel hebben van de bouwwerkzaamheden. De opdrachtgever van de aannemer krijgt een mooi pand, de aannemer krijgt zijn geld, maar de eigenaars van buurpercelen staan met lege handen. De Hoge Raad vindt het kennelijk niet rechtvaardig dat eigenaren van panden in de omgeving als enige met de brokken blijven zitten. De Hoge Raad wijst erop dat de aannemer zich voor deze schade moet verzekeren.
De uitspraak van de Hoge Raad heeft inmiddels veel kritiek gekregen. Voorlopig zullen aannemers en onderaannemers het echter met deze uitspraak moeten doen.
