De uitbraak van het coronavirus heeft grote invloed op de bedrijfsvoering van ondernemingen. De economische impact is ongekend groot, een recessie is onafwendbaar en zal vermoedelijk meer gevolgen hebben dan de kredietcrisis van 2008. Veel ondernemers, zzp’ers en werknemers hebben te maken met teruglopende omzet/inkomsten, waardoor zij in financiële problemen raken. Het gevolg kan zijn dat de vastgelegde alimentatieverplichting niet (meer) kan worden nagekomen. Veel gestelde vragen zijn: “Wat kan ik doen als ik de kinder- en/of partneralimentatie niet (langer) kan betalen?” “Zijn er mogelijkheden om de kinder- en/of partneralimentatie – al dan niet tijdelijk – te wijzigen? Zo ja, welke mogelijkheden zijn er dan?” Deze vragen worden hieronder beantwoord.
Het is mogelijk om een kinder- en/of partneralimentatieverplichting te wijzigen. Dit kan in onderling overleg, via mediation of via de rechter in een procedure. Hieronder geven we u een stappenplan en een aantal tips indien u als gevolg van de coronacrisis niet langer aan uw alimentatieverplichtingen kunt voldoen.
- Stop of wijzig niet onaangekondigd de betaling van de alimentatiebijdrage. Als de alimentatiebijdrage niet (volledig) wordt betaald, kan de alimentatiegerechtigde het LBIO of de deurwaarder inschakelen om de alimentatiebijdrage alsnog te innen. Dit brengt extra kosten met zich mee.
- Neem contact op met de alimentatiegerechtigde en geef aan dat betaling van de alimentatieverplichting niet mogelijk is. Probeer vervolgens in onderling overleg, bij voorkeur via mediation, tot afspraken te komen over een (tijdelijke) verlaging of een (tijdelijke) opschorting van de alimentatieverplichting.
- Indien het niet lukt om in onderling overleg afspraken te maken dan kan een wijzigingsprocedure worden gestart, waarin aan de rechter wordt gevraagd de alimentatiebijdrage te verlagen. Daarbij is het volgende belangrijk. Het wegvallen of verminderen van inkomen kan reden zijn om de alimentatieverplichting te wijzigen. Wijziging is mogelijk als het inkomensverlies niet verwijtbaar is en daarnaast het inkomensverlies niet voor herstel vatbaar is. Het is aannemelijk dat inkomensverlies door de coronacrisis niet als verwijtbaar wordt aangemerkt. De tweede vraag is dan of het verlies voor herstel vatbaar is. Dit is afhankelijk van de vraag of er reserves in de onderneming aanwezig zijn waarmee de inkomstenterugval kan worden opgevangen. Dit mag de continuïteit van de onderneming niet in gevaar brengen. Als er geen reserves zijn, of het aanboren daarvan brengt de continuïteit van de onderneming in gevaar, dan is het inkomensverlies niet voor herstel vatbaar. Daarbij is ook van belang of de ondernemer gebruik kan maken van overheidsmaatregelen, zoals de Tijdelijke Overbruggingsregeling voor Zelfstandige Ondernemers (TOZO) of van de uitstelregeling voor het betalen van belastingen aan de Belastingdienst. Eveneens zal een rol spelen in welke sector de alimentatieplichtige werkzaam is en of die sector hard wordt geraakt door de coronacrisis. Vervolgens moet de alimentatieplichtige inzichtelijk maken dat hij niet meer in staat is om de vastgelegde alimentatie te voldoen. Hiervoor zal een aantal financiële stukken moeten worden ingediend, waaruit blijkt dat het inkomen drastisch is verminderd. De stukken die hiervoor van belang zijn: de laatste jaarstukken, de balans, de winst- en verliesrekening en meest relevant de prognose en een overzicht van de kasstromen. Uit deze laatste stukken blijkt namelijk dat een onderhoudsplichtige in ernstige liquiditeitsproblemen kan komen indien een alimentatieplicht wordt opgelegd die niet kan worden betaald uit een kasstroom waarover hij op dat moment daadwerkelijk kan beschikken. Als hieruit een vermindering van draagkracht blijkt dan kan de alimentatie worden verlaagd.
- Er kan sprake zijn van acute financiële nood waardoor de afloop van de wijzigingsprocedure niet kan worden afgewacht, bijvoorbeeld omdat dan een faillissement dreigt. In die situatie kan een procedure voorlopige voorzieningen worden gestart. Inmiddels is de eerste uitspraak gedaan met betrekking tot de gevolgen van de Coronacrisis voor een alimentatieverplichting. Uit deze uitspraak, en de procedures die tijdens de kredietcrisis van 2007-2008 zijn gevoerd, is gebleken dat in een acute noodsituatie de alimentatieverplichting tijdelijk wordt verlaagd of op nihil wordt gesteld.
- Ten slotte volgt uit eerder vastgestelde rechtspraak dat de rechter niet snel oordeelt dat een alimentatiewijziging terugwerkende kracht heeft. Dat komt omdat dan een terugbetalingsverplichting voor de alimentatiegerechtigde ontstaat. De alimentatie wordt doorgaans niet eerder gewijzigd dan vanaf de aankondiging dat niet meer betaald kan worden of vanaf indiening van het verzoekschrift bij de rechtbank. Wij adviseren dan ook om zo spoedig mogelijk een procedure tot verlaging van de alimentatie te starten als het niet mogelijk is om in onderling overleg afspraken te maken.
Komt u in (acute) financiële nood, waardoor u niet meer aan uw alimentatieverplichting kunt voldoen, neemt u dan contact op met een van onze familierechtadvocaten. Wij zijn graag beschikbaar om uw situatie te beoordelen en u te adviseren over mogelijke oplossingen.
