Uiterlijk op 1 december 2023 moeten bedrijven rapporteren over de maatregelen die ze genomen hebben voor de verduurzaming van het energiegebruik. Geldt dit voor uw bedrijf? Wat zijn de verplichtingen precies? Wat gebeurt er als u niet (op tijd) rapporteert? In deze blog geven wij de antwoorden.
Welke bedrijven?
Bedrijven die meer dan 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m³ aardgas(equivalent) per jaar gebruiken hebben een verduurzamingsplicht. Uitgezonderd zijn gebouwen en activiteiten die zelfvoorzienend zijn. Dit betekent dat kleinverbruikers zijn vrijgesteld. Voor zogeheten grootverbruikers (meer dan 200.000 kWh elektriciteit of 75.000 m3 aardgas(equivalent) per jaar) gelden aanvullende verplichtingen
Rapportageplicht
Bedrijven waarvoor de verduurzamingsplicht geldt, hebben ook een plicht om eens per vier jaar te rapporteren bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Heeft uw bedrijf een verduurzamingsplicht? Zorg er dan voor dat u uiterlijk op 1 december 2023 gerapporteerd heeft bij de RVO. Hieronder leggen we in meer detail uit hoe dat werkt.
Van energiebesparingsplicht naar verduurzamingsplicht
De energiebesparingsplicht houdt in dat bedrijven energiebesparende maatregelen moeten nemen, als die zichzelf binnen maximaal 5 jaar terugverdienen. Er is een lijst met erkende energiebesparingsmaatregelen (EML) vastgesteld. Als een bedrijf deze maatregelen treft voldoet zij in ieder geval aan de energiebesparingsplicht. Deze lijst dient als hulpmiddel, het is niet verplicht om maatregelen van de EML te kiezen.
Sinds 1 juli 2023 is de energiebesparingsplicht uitgebreid naar een verduurzamingsplicht. Dit betekent dat bedrijven óók maatregelen voor de productie van hernieuwbare energie en maatregelen voor het vervangen van een energiedrager moeten nemen, als deze maatregelen zichzelf binnen maximaal 5 jaar terugverdienen. Hieronder valt ook het doelmatig beheer en onderhoud van deze maatregelen.
Bedrijven met een verduurzamingsplicht hebben een rapportage- of informatieplicht. Dit houdt in dat bedrijven bij de RVO moeten rapporteren welke maatregelen ze hebben genomen. Dit kan via een webformulier op de website van de RVO. Als maatregelen van de EML getroffen zijn hoeft een bedrijf dat alleen maar aan te geven. Als er andere maatregelen zijn getroffen moet een bedrijf deze maatregelen ook helder omschrijven.
Als een bedrijf niet, niet op tijd, of niet volledig rapporteert voldoet zij niet aan de informatieplicht. Dit is dan een zelfstandige overtreding waartegen handhavend kan worden opgetreden. Het bevoegde gezag kan een last onder dwangsom opleggen dat het bedrijf binnen een gestelde termijn alsnog rapporteert. Het andere gevolg is dat het bevoegd gezag als uitgangspunt mag nemen dat niet wordt voldaan aan de energiebesparingsplicht. Dit kan een bedrijf vervolgens uiteraard wel betwisten.
Onderzoeksplicht
Voor grootverbruikers geldt daarnaast aanvullend dat deze een onderzoeksplicht opgelegd kunnen krijgen. Dit kan alleen als aannemelijk is dat het bedrijf niet alle verduurzamingsmaatregelen zijn getroffen. Voor gigaverbruikers (meer dan 10 miljoen kWh elektriciteit of 170.000 m3 aardgas(equivalent)) geldt zonder meer dat zij verplicht zijn om te rapporteren over de maatregelen ter verduurzaming van het energiegebruik en moeten onderzoeken welke verduurzamende maatregelen getroffen kunnen worden met een terugverdientijd van maximaal vijf jaar.
Omgevingswet
De hiervoor genoemde verplichtingen blijven gelden onder de Omgevingswet (verwachte inwerkingtreding per 1 januari 2024). Wel wordt dan een duidelijk onderscheid gemaakt tussen procesgebonden en gebouwgebonden maatregelen. Dit heeft als voordeel dat in (ver)huursituaties eenvoudiger is vast te stellen wie verantwoordelijk is voor de te nemen maatregelen.
Heeft uw bedrijf een verduurzamingsplicht? Let dan goed op dat u voor 1 december 2023 gerapporteerd hebt aan de RVO. Heeft u meer vragen over de verduurzamingsplicht of de informatieplicht? Dan kunt u terecht bij één van onze specialisten omgevingsrecht, Lisa Stoof en Ernst Plambeck.
